Biranın Yararları Sizi Çok Şaşırtacak!
Yazıda Neler Var?
Bugünkü yazımızda biranın yararları ve zararları konusuna temas edeceğiz. Bira, malttan imal edilen ve alkol, CO2 barındıran bir içki türüdür. Türk Gıda Kodeksi Bira Tebliği’ne göre biranın tanımı şöyledir: Sadece maltın ya da malt ve birtakım ekstrakt maddelerin öğütülüp sıcak su ile belli başlı metotlarla işlenmesi sonucunda şıra elde edilir. Şıra (malt-su karışımı), şerbetçiotu ile kaynatılır ve soğutulur. Bira mayası ile fermente edilir. İsteğe göre filtre edilerek veya edilmeyerek, pastörize edilerek veya edilmeyerek imal edilen, çözünmüş halde olan ve içinde etil alkol ve karbondioksit bulunan bulanık veya berrak içkiye bira denilmektedir.
Bira tahıldan üretilmektedir. Genellikle yapımında başta malt arpa olmak üzere buğday, mısır ve pirinç gibi çeşitli ürünler kullanılmaktadır. Yapım aşamasında şıranın içindeki nişasta fermantasyona uğrar ve bunun sonucunda etil alkol ve karbondioksit oluşur; sonunda köpük meydana gelerek bira teşekkül eder. Biraya acılığını veren, ona değişik tatlar katan ve doğal bir dengeleyici, koruyucu görevi gören şerbetçi otudur. Şerbetçi otu yerine ikame olarak başka aroma katabilecek çeşitli meyveler ve otlar da kullanılmaktadır. Arpa, çavdar, buğday, darı birası gibi biralar, en popüler bira çeşitleri arasında yer almaktadır.
Bira, dünyadaki en eski alkollü içecek türüdür. Günümüzde su, çay gibi popüler içeceklerden sonra en yaygın olarak tüketilen üçüncü içecektir. Biranın tarihi MÖ 7000 yıllarına, Mezopotamya’ya kadar uzanır. Mezopotamya’dan sonra Mısır’a ve Mısır’dan Yunanistan’a ve oradan da Roma’ya ve Roma’dan da tüm dünyaya yayılmıştır. Ülkemizde ise 1890 yılında üretimi yapılmaya başlanmıştır.
Bira İçince Ne Olur?
Biranın yararları ve zararları konusuna geçmeden önce biranın vücutta meydana getirdiği etkileri değinelim. Bira içildiği vakit, içenin üzerinde kısa ve uzun süreli tesiri olan etanol alkolünün etkileri gözükmeye başlar. İnsan vücudu üzerinde farklı alkol konsantrasyonlarının muhtelif etkileri bulunmaktadır. Burada alkolün etkileri, içilen miktara, birada yer alan alkol düzeyine, tüketimin gerçekleştiği zamana, birayla birlikte tüketilen yiyecek çeşidine/miktarına göre ve ilaç kullanılmasına göre değişiklik gösterir.
Bira tüketildiği zaman öfori sağlar. Muhteviyatında biraya aroma kazandıran biyojen aminler, yani histamin, tiamin, kadevrin ve putresin vb. gibi maddeler bulunur, bu maddelerin; serotonin salgılayıcı, uyku düzenleyici, hücresel büyüme ve farklılaşmayı tetikleyici, adrenalin ve noradrenalin miktarını artırıcı gibi tesirleri vardır. Bu maddeler sayesinde kendine güven ve sosyallik artışı, kaygı azalması meydana gelir. Bunların yanı sıra bira yüzde kızarıklık meydana getirir ve kırmızı bir görünüme sebep olur. Sürekli tuvalete çıkma isteği doğurur ki bu sebepten ötürü biraya “kiralık içki”, “bira satın alınmaz kiralanır” şeklinde yakıştırmalar yapılmıştır. Fazla tüketilmesi halinde ise karar mekanizmasının ve ince kas koordinasyonunun bozulmasına sebep olur. Kanda alkol konsantrasyonu arttıkça konuşma bozukluğu, baş dönmesi, kusma gibi haller görülür.
Kandaki etil alkol miktarı %50 mg’dan az olduğunda kişi hafif olarak etkilenmektedir. Kandaki alkol miktarı %100-200 mg arasında olduğunda ise kişinin hareketlerinde değişim gözlemlenir ve alkol aldığı hareketlerinden anlaşılacak hale gelir. %300-500 mg arasında iken ciddi zehirlenme belirtileri tezahür eder. %500 mg üstündeki konsantrasyonlarda ölüm kesinleşir. Alkol etkisi, alkollü içkiyi alma hızı, miktarı, içki sıcaklığı, kişinin açlığı, tokluğu, genetik ve bireysel faktörlere göre değişiklik gösterir. Antrparantez olarak: 1 bira kaç promil ediyor sorusu çok sorulmaktadır, cevap olarak: 1 şişe biranın 33 promile tekabül ettiğini söyleyelim. [%0,5 Alkol Oranlı 33′ lük Bira baz alındı].
Bira Kilo Aldırır mı?
Haddinden fazla kalori almak vücuttaki yağ oranını artırır. Peki bira göbeğinin sorumlusu gerçekten de bira mıdır? Alkolün karın bölgesinde biriken yağlarla iltisaklı olduğu söylenilmektedir. Amerika’nın Minnesota Eyaletindeki Mayo Clinic’te obezite araştırmacısı ve endokrin uzmanı olan Michael Jensen, bu konuda şöyle bir malumat veriyor:
“Sıklıkla alkol alımı daha büyük bir bel ile ilintilidir, zira alkol alındığında karaciğer vücuttaki yağı yakmak yerine alkolü yakar”
Alkolden kalori almak daha kolaydır. Bir birada yaklaşık olarak 150 kalori bulunur. Birkaç bira içmek yüksek kalori yüklemesine sebep olur. Alkolün iştah açıcı yönü de olduğu için yanında tüketilen yiyecekler de cabası olmaktadır. Bilhassa barda veya bir partide bira içerken yanında çoğunlukla pizza, kanat, kızartma gibi yüksek kalorili yiyecekler tüketilir. Dolayısıyla biranın şişmanlatıcı etkisinin bulunduğu söylenebilir.
Biranın Yararları Nelerdir?
Biranın yararları ve zararları kapsamında yapılan araştırmaların sonuçlara göre biranın sağlığa faydaları şöyledir:
- İçinde yer alan plisakkaritler ve beta glukanlar sayesinde kardiyovasküler rahatsızlık riskini en aza indirir.
- Kesin olmamakla (ve bazı kesim tarafından abartılı bir atıf olarak görülmesiyle) birlikte polifenoller ihtiva etmesi kalp damar rahatsızlıklarının etkisini azaltmaktadır. Ayrıca polifenollerin kansere karşı koruyucu etkisi olduğu da söylenmektedir.
- Dozunda tüketilmesi halinde antienflamatuvar etki yapar, enfeksiyon ve ödeme iyi gelir.
- Riboflavin, magnezyum, potasyon ve folat gibi vitamin ve mineraller yardımıyla kemik yoğunluğunu korumaya destek olur.
- Sinir sistemine olumlu etki eder.
- Şerbetçiotunda yer alan acı asitler (bitter acids) erkeklerde prostat kanseri riskini azaltır.
- Şerbetçiotunda yer alan Xanthohumol isimli bir bileşenin kansere sebep olan kimyasal reaksiyonları engellemeye yardımcı olduğu görülmüştür.
- German Cancer Research Center tarafından yürütülen bir çalışma sonunda Xanthohumol adlı bileşenin kadınlarda meme kanseri oluşma riskini azalttığı saptanmıştır.
- ‘Xanthohumol’ isimli bileşenin Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıklara yakalanma riskini azalttığı söylenmektedir.
- Italya’daki Fondazione di Ricerca e Cura tarafından ölçülü içilen biranın kalp hastalığına yakalanma riskini %31 oranında azalttığı öne sürülmüştür.
- Clinical Journal of American Society of Nephrology tarafından bira içmenin böbrek taşı oluşumunu azalttığı belirtilmiştir.
- Journal of Agriculture and Food Chemistry tarafından yapılan bir araştırmada bira tüketiminin sindirime yardımcı olan mide asidi ile ilişkili olduğu ve pankreas enzimleri üretimini tetikleyen bütün malzemeleri içerdiği tespit edilmiştir.
- Şikago’daki Loyola Üniversitesi’nde yapılan araştırmalar neticesinde biranın bunama ve Alzheimer’a yakalanma riskinin bira içmeyenlere göre %23 daha az olduğu söylenilmektedir
- International Journal of Endocrinology’de yayınlanan bir raporda, az miktarda alkol tüketiminin erkeklerde kemik yoğunluğunun artmasını sağladığı belirtilmektedir.
Biranın Zararları Nelerdir?
Biranın yararları ve zararları adı altında yapılan tetkiklere göre biranın sağlığa verdiği zararlar aşırı tüketim ile bağdaştırılarak şöyle özetlenmektedir:
- Erkeklerde mortalite riskini 2 kat artırmaktadır. Bu yüzden Amerika’da her yıl 79.000 kişi aşırı alkol tüketiminden hayatını kaybetmektedir.
- Diyabet riskini artırmaktadır.
- Devamlı kullanımın 60’tan fazla hastalığa sebep olduğu belirtilmiştir. Koroner kalp hastalıkları, karaciğer ve özofagus kanseri, inme, zehirlenme ve epilepsi bunlardan sadece birkaçıdır.
- Kan basıncı, HDL ve LDL kolesterolü, kan pıhtılaşma üzerinde menfi tesiri bulunmaktadır.
- Koroner kalp hastalıklarına yol açar.
- Başta vitaminler olmak üzere, çeşitli besin ögesi yetersizliklerine sebep olmaktadır.
- Karışım veya sade halde aşırı alkol tüketmenin vücutta elektrolit-sıvı dengesinin bozulmasına neden olduğu tespit edilmiştir.
- Ciddi dehidratasyon riskini artırır.
- Obeziteye sebep olur.
- Alerjen reaksiyonlara davetiye çıkarır.
- Zehirlenmeye, sinir uçlarında harabiyete, solunum yetmezliğine ve kanser gibi hastalıklara sebep olabilir.
Biranın Özellikleri
Biranın yararları ve zararları adlı yazımızın sonuna gelirken malumatfuruş tadında bira hakkında birkaç ilginç bilgiyi de şöyle iliştiriverelim:
- Bira, tahıl, hususiyetle de arpa maltının fermantasyonu mayalandırılmasıyla elde edilir.
- Özgün tat ve aromasını şerbetçiotu diye isimlendirilen bitkiden alır.
- En çok tüketilen içecekler arasında su ve çaydan sonra üçüncü sırada gelir.
- Bira insanoğlunun ürettiği ve tükettiği en eski içeceklerdendir.
- Arkeolojik araştırmalara göre ilk kez 10.000 yılı önce keşfedilmiştir.
- Sümer ve Mısır’daki başlıca içkilerdendir.
- Eski dönemlerde günlük hayatta ve dinsel törenlerde bol miktarda tüketilmiştir.
- Avrupa’da, 14. yüzyıldan itibaren birahaneler açılmıştır.
- Günümüzde toplamda 140 türden doğan 40.000 çeşit bira bulunmaktadır.
- Hititlerin şaraba, Sümerlerin ise daha çok biraya düşkün olduğu biliniyor.
- Sümerler birayı daha çok beslenme amacıyla bir gıda gibi tüketmişlerdir.
- Bira, eski Mısır’da para yerine; asgari ücret ölçüsü olarak kullanılmıştır.
- Bira, eski çağda ekmekle birlikte önemli besin kaynaklarından sayılmaktaydı.
- Biraya “Sıvı ekmek” denilirdi.
- Mısır’da biranın tanrısı Osiris’ti; Maya ve Azteklerin de bir bira tanrısı bulunmaktaydı.
- 2007’den bu yana her yıl, ağustos ayının ilk cuma günü Uluslararası Bira Günü olarak kutlanılmaktadır.
- Temiz bir bardaktan içilen birada her yudumda şerit halinde köpük izi kalır. Eğer bardak kirliyse bardak çeperlerinde köpük izi oluşmaz ya da rastgele bir dağılım gösterir.
- Biranın bardağa 45 derecelik açıyla doldurulması ideal köpüğe ulaşmayı sağlar.
- Bira köpüğü biranın daha uzun süre soğuk kalmasını temin eder.
- Dünyada en çok bira tüketimi yapılan ülke bilinenin aksine Almanya değil Çek Cumhuriyetidir. Kişi başına en çok bira tüketilen ülkeler sıralamasında Avusturalya ikinci, Almanya ise üçüncü sırada yerini almaktadır.
- Yıllık bira üretimi ülkemizde yaklaşık 2650000 hl ve tüketim kişi başına 4-4.5 l civarında olmaktadır.
- Biranın taş düşürmeye yaradığı söylentisi asparagastır.
- Anadolu’da ilk olarak Malatya iline yakın olan İmamoğlu Höyüğü’nde bulunan bir çanak parçasında bira içen adamlar resmedildiği tespit edilmiştir.
- En eski bira üreten uygarlıklar arasında; Mısırlılar, Babiller, Sümerler ve Hititler bulunmaktadır.
- İstanbul’da İlk bira fabrikası, 1890’da İsviçreli, Bomonti kardeşler tarafından, Feriköy’de kurulmuştur.
- Cumhuriyet Döneminde, Atatürk’ün isteği ile A.O.Ç ‘de iki bira fabrikası kurulmuştur.
Bu içerik de ilginizi çekebilir:Rare Beauty İncelemesi: Selena Gomez’in Makyaj Markası ile Tanışın!