Erken Kalkmak Sağlıklı mı? Erken Uyanmanın Faydaları ve Erken Kalkmak İçin Öneriler

Sabahları erken kalkmak, pek çok fiziksel ve zihinsel faydası olduğu ispatlanmış bir alışkanlık, ama bunu yapmak herkes için kolay değil… Çünkü uyuma düşüncesi genellikle çok daha çekici bir seçenektir.

Erken kalkmayı öğrenen kişilerin hayatlarında daha başarılı, ısrarcı ve proaktif oldukları kaydedilmiştir. Daha mutlu olma ve stresle daha iyi başa çıkma eğilimindedirler.

Erken kalkmak özveri ister, ancak en son kalkanı bile erkenci bir kuşa dönüştürmek mümkün ve bu yolda en iyi rehber bunu zorlanmadan yapanlar olmalı. Ama erken kalkanların kullandığı yöntemleri sıralamadan önce, erken kalkmanın avantaj ve dezavantajlarına bir göz atalım…

Erken Kalkmanın Faydaları

Alarmınızı erken saate kurma konusunda hala kararsız mısınız? İşte sizi ikna etmek için bazı sebepler:

• Acele etmenize gerek kalmaz.

Sabah erken kalktığınızda stres seviyenizi azaltabilirsiniz çünkü daha ayılmadan kendinizi spor yapmaya zorlamanıza ya da ofise gitmek için aceleyle evden çıkmanıza gerek kalmaz. Yeterince zamanınız olur ve güne telaşsız başlamak yaşam kalitenizde gerçek bir fark yaratabilir.

• Uyku kalitesini artırır.

Erken kalkmak vücut saatini daha sağlıklı bir uyku rutinine göre ayarlayacağı için daha kaliteli bir uykunun sağlayacağı faydaların keyfini çıkarabilirsiniz.

• Verimliliği artırır.

Zihin sabahları daha berraktır. Bu nedenle erken kalkmak, kesintilerle uğraşmak zorunda kalmadan işinize odaklanmanıza yardımcı olacaktır. Nasıl erken kalkacağınızı bildiğinizde daha aktif olur ve daha iyi kararlar verebilirsiniz.

• Sessiz zaman geçirmenizi sağlar.

Erken kalkmanın size sağlayabileceği en şaşırtıcı faydalardan biri de sessiz zamandır. Sabahları her şeyin bu kadar sessiz olması her zaman şaşırtıcıdır. Bu, özellikle başkalarıyla yaşıyorsanız veya çocuklarınız varsa, huzurun tadını çıkarmanızı sağlayacaktır.

Erken Uyanmanın Dezavantajları

Geç kalkanların bahaneleri bir yana, erken uyanmanın bazı onaylanan dezavantajları da var:

• Yorgun hissetmenize neden olabilir.

Sabah erken kalkmak istiyorsanız ama bu rutine alışkın değilseniz gün içinde kendinizi yorgun hissedebilirsiniz. Erken kalkmak, öğleden sonra şekerleme yapmak istemenize ve çalışma saatlerini kaybetmenize neden olabilir.

• Sosyalleşmeyi özleyebilirsiniz.

Erken kalkmak istiyorsanız, bazı fedakarlıklar yapmanız gerekir. Arkadaşlarınız sizi işten sonra bir şeyler içmeye veya geç bir akşam yemeğine davet ederse, erken kalkmanız gerektiği için eşlik edemeyebilirsiniz. Bu nedenle, bazı arkadaşlarınız ve aileniz ihmal edilmiş hissedebilir.

• Uykusuz kalabilirsiniz.

Pek çok insan, erken uyanabilmek için uyku saatlerini kısa keser. Bunu yaptığınızda, kilo alımı, zayıf konsantrasyon ve huysuzluk gibi uyku yoksunluğunun olumsuz sonuçlarından etkilenebilirsiniz.

Erken Kalkmak İçin Ne Yapmalı?

Avantaj ve dezavantajları kendiniz için tarttıktan sonra hala erken kalkmak istiyor ya da muhtemelen buna mecbursanız, işinizi kolaylaştırmak için bazı deneyimlerden faydalanabilirsiniz. İşte erken kalkanların yaptığı 6 şey:

• Ertelemeyi Durdurun

Erken kalkmak istiyorsanız yapmanız gereken ilk şey elbette daha erken yatmak olmalıdır. Ertelemeyi bırakın! Yeterince uyuduğunuzda, erken uyanmak çok daha kolay olacak. 8 saat uyumanıza izin veren bir yatma zamanı belirleyin ve buna uyun.

Çoğunuzun ilk başta yaşayacağı sorun yorgun hissetmek olacaktır. Genellikle gece yarısından sonra uyuyan biriyseniz, sabahın köründe uyanmak elbette kolay olmayacaktır. Ancak düzenli hale getirildiğinde, erken kalkmak sizi gece doğru saatte uyumaya motive eder.

• Kendinizi Hızlandırın

Eğer şimdiye kadar bir gece kuşu idiyseniz, uyku alışkanlıklarınızı bir gecede tamamen değiştirmeniz elbette söz konusu değildir. Değişim ne kadar keskin ve şiddetli olursa, uygulamak da o kadar zor olur!

Bu nedenle, uyku düzeninizde radikal bir değişiklik yapmak yerine, 15 dakikalık veya 30 dakikalık zaman dilimleriyle başlayın. Tüm hafta boyunca yarım saat erken uyanmayı başarırsanız, sonraki hafta için bir saat erken kalkmayı planlayabilirsiniz. Ve böylece ayın sonuna kadar istediğiniz düzeni sağlarsınız.

• Gün Işığıyla Hareket Edin

Işık, vücudunuzun uykuya neden olan melatonin hormonu üretimini azaltır. Pratik açıdan, vücudunuz doğal olarak güneş doğduğunda uyanık olmak ve güneş battığında uyumak ister. Buna sirkadiyen ritim denir.

Şu anda yaşadığımız teknoloji odaklı dünyada, muhtemelen yatmadan önce mutlaka ekrana bakıyorsunuz. Araştırmalara göre, televizyon ve telefon ekranları vücudu güneşin doğduğunu düşünmesi için kandırıyor ve dolayısıyla vücudunuz üretmesi gerektiğinden daha az melatonin üretmeye başlıyor. Uykuya daha rahat dalmak ve tüm potansiyel faydalarından yararlanmak için yatmadan en az bir saat önce ekranlarla olan ilişkinize son vermelisiniz.

• Vaktinizi Değerlendirin

Hiç erken kalkıp uyanmak için bir nedeniniz olmadığı için tekrar uyuduğunuz oldu mu? Başka bir deyişle, yapacak daha iyi bir şeyiniz olmadığı için uyur musunuz?

Uyumak ve erken kalkmak konusunda heyecanlanmak istiyorsanız, o zaman kendinize heyecanlanmak için bir neden vermelisiniz. Ertesi sabah için plan yapın, örneğin gerçekleştirmek istediğiniz şeyleri listeleyin. Yapılacaklar listesindeki maddelerin üzerini çizmenin sağlayacağı tatminin tadını çıkarın.

• Alkolden ve Gece Atıştırmalarından Uzak Durun

Uyumakla iyi bir gece uykusu çekmek arasında fark vardır. Elbette, alkol içip uykuya dalabilirsiniz, ancak kaliteli bir dinlenme sağlayamazsınız. Sadece birkaç saat uyumuş gibi hissederek uyanırsınız. Yatmadan en az 4 saat önce alkol almayı kesmelisiniz. Aşırı içmenin uykuyu tetikleyen melatonin hormon seviyenizi bir haftaya kadar etkilediği bilinmektedir.

Aynı şey yatmadan hemen önce yenilen yemek için de geçerlidir. Vücudunuz aynı anda hem yiyecekleri işleyip hem de uyuyamaz. Hazımsızlık veya mide ekşimesi olasılığı ile karşılaşmak istemezsiniz. Bu semptomlardan herhangi biriyle karşılaşıyorsanız, yatmadan en az iki saat önce yemek yemeyi de kesmek isteyebilirsiniz.

• Kan Akışını Hızlandırın

Erken kalkma tekniğine hakim olanlar, her sabaha hareket ederek başlama eğilimindedir. İlk hareketiniz yataktan çıkmaktır. Yataktan kalkmanıza yardımcı olması için, alarmınızı kalkmanız ve kapatmanız gereken kadar uzağa yerleştirin. Tekrar uykuya dalmayı düşünmeden önce, bir dakikanızı ayırın ve 10 mekik veya 10 zıplama hareketi yapın.

Kanınızın nasıl akmasını istediğinize kendiniz karar verirsiniz. İster yürüyüşe çıkın ister spor salonuna gidin veya yoga yapın… Sadece egzersiz yapmak için zaman ayırdığınızdan emin olun.

• Kendinizi Ödüllendirin

Özellikle tüm hayatınız boyunca geç uyandıysanız, nasıl erken uyanacağınızı öğrenmek son derece zordur. Ancak, bu görevi başardığınız için kendinizi ödüllendirmek harikalar yaratacaktır.

Ödüllerin büyük olması gerekmez. Kendinize en sevdiğiniz kahve veya çayı yapmak, meditasyon yapmak, güneşin doğuşunu izlemek veya iyi bir kitaptan birkaç bölüm okumak kadar basit bir aktivite olabilir. Sabah erkenden bir şeyler yapmayı dört gözle beklediğinizde, kendinizi daha motive hissedersiniz.

• Uyandıktan Bir Saat Sonra Yemek Yiyin

Amerikan Kalp Derneği, uyandıktan sonraki ilk iki saat içinde kahvaltı yapmanızı önerir. Ancak hormonal dengesizlik veya kan şekeri sorununuz varsa, kahvaltınızı uyandıktan sonra bir saat içinde tüketin.

Yemek yemeyeli uzun zaman geçmiştir ve uyandığınızda vücudunuz nihayet besinleri almaya hazırdır. Garip yeme alışkanlıkları, kortizol seviyelerinizin anormal hale gelmesine neden olabilir. Bu da strese ve dengesiz kan şekerine yol açar.  Makul bir zaman diliminde kahvaltı yaptığınızda, daha sağlıklı beslenme alışkanlıkları geliştirebilir ve günün ilerleyen saatlerinde daha fazla yemek yemenizi engelleyebilirsiniz.

• Yatağa Erken Gidin

Sabah 3’te yattıysanız, sabahın erken saatlerinde uyanık olmayı bekleyemezsiniz. Erken kalkmak için bu ipucu çok bariz gelebilir, ancak erken yattığınızdan emin olmalısınız ki kendinizi daha iyi hissedin.

Sekiz saat uyumak zorunda değilsiniz. Bunun yerine, alarmınız çaldıktan sonra vücudunuzun nasıl hissettiğine dikkat edin. Biraz deneme yanılma gerektirir, ancak bir süre sonra ideal uyku saatinizi kendiniz belirleyebilirsiniz.

Cazip gelse de erken uyanmak için uyku saatlerinizi kısaltmayın. Bunu yaparsanız, kendinizi dinlenmekten mahrum bırakır ve gün boyunca yorgun hissedebilirsiniz.

Erken yatmakta zorlanıyorsanız, stressiz bir gece ritüeli geliştirmeye çalışın. Bu, sıcak bir banyonun keyfini çıkarmayı veya biraz kitap okumayı içerebilir.

• Gelecekteki Benliğinizi Görselleştirin

Muhtemelen erken kalkmak istemenizin nedeni, sağlıklı ve daha üretken olma ihtiyacınızdan kaynaklanır.

Sabah erken kalkmanın sizin için neden önemli olduğunu kendinize hatırlatmaya çalışın. Bu hedefe ulaştığınızı görselleştirirken çok spesifik olun. Bu, alarmınızı kapatır kapatmaz odanızdan çıktığınızı, egzersiz yaptığınızı, lezzetli bir kahvaltı yaptığınızı, iş için giyindiğinizi ve günlük toplantılarınıza katıldığınızı görmeyi içerebilir.

Bu hedefe ulaştığınızı hayal ettiğinizde, üzerinde çalışmak için daha fazla motive olabilirsiniz çünkü artık güne erken başlarsanız gününüzün ne kadar harika olacağına dair bir ipucunuz var.

Erken Kalkmakla İlgili Sık Sorulan Sorular

• Sabahları Uyanmak Neden Zor Olabilir?

Sabah uyanmakta zorlanan tek kişi siz değilsiniz. California Üniversitesi Berkeley ekibi tarafından yapılan bir araştırma, insanlar uykudan uyandığında beynin hemen tamamen uyanmış bir duruma geçmediğini öne sürüyor. Yani uyandığınızda, hala uyku ataleti denilen bir geçiş döneminden geçiyor olacaksınız.

• Sirkadiyen Ritim Nedir?

Sirkadiyen ritim, vücudunuzun iç saatinin bir parçası olan 24 saatlik döngüdür. Sadece uyku-uyanıklık döngünüzü değil, aynı zamanda zihinsel ve fiziksel sağlığınızı da kontrol eder.

• Erken Kalkmak İçin Kendinizi Eğitmeniz Ne Kadar Sürer?

Bir kişinin erken kalkmaya alışması için geçen süre değişir. Genel olarak, yeni uyku programınıza alışmanız 30 ila 60 gün arasında sürebilir.

• Erken Kalkmak İçin Kendinizi Hangi Yaşta Eğitmeye Başlamalısınız?

Yaşınız kaç olursa olsun, erken kalkmak için kendinizi eğitmeye başlayabilirsiniz.

• Uyku Vakti Rutininizi Nasıl İyileştirirsiniz?

Yatma vakti rutini, uyumadan 30 ila 60 dakika önce yaptığınız bir dizi aktivitedir. Uyku zamanı rutinleri hayati önem taşır çünkü insanlar alışkanlıkları olan yaratıklardır ve her gün uyumadan önce aynı şeyleri yaptığınızda, beyin sonunda buna uyum sağlayacaktır.

Bu içerik de ilginizi çekebilir: Hayalperest Değil, Hasta Olabilirsiniz! Aşırı Hayal Kurma Hastalığı: Maladaptive Daydreaming Sendromu