Tansiyon Nedir? İdeal Tansiyon Değerleri Kaç Olmalı? 9.5 Tansiyon Normal mi?
Yazıda Neler Var?
Çağımızın en yaygın hastalıklarından birisi olan tansiyon hastalığı kişiden kişiye farklılık gösteren bir seyir izler. Tansiyon ölçme işlemi yapılırken küçük ve büyük kan basınçlarını dinlemek gerekir. En merak edilenlerden birisi de ideal tansiyon değerleri hastada kaç olması gerektiğidir. İdeal tansiyon değerleri baz alındığında büyük tansiyon 120 ila 130 seyrinde, küçük tansiyon ise 70 ila 90 aralığındadır. Ancak ideal tansiyon kavramı çok yüksek tansiyon hastalarında değişiklik gösterebilir. Sürekli yüksek tansiyon yaşayan hastalarda ortalama ideal tansiyon bir tık daha yüksek olduğunda bile normal kabul edilebilir.
Tansiyon Nedir? Tansiyon Ölçümü Nasıl Yapılır?
Atardamarların içindeki kalp basıncını “tansiyon” olarak tanımlarız. Kalp sürekli çalışarak, vücut için gerekli olan kanı, organlara gönderir; oksijen seviyesi düşen kirli kanı tekrar toplayarak da tüm vücudun beslenmesini sağlar. Kalp kasının sürekli kasılıp gevşemesiyle ortaya çıkan bu durum, dolaşım sistemi aracılığıyla gerçekleştirilir. Kalp her defasında kasıldığında, kapakçıklar açılarak kan, atardamarlara ve buradan da tüm damarlara gönderilir. Bu noktada kan damarlarında basınç meydana gelir. Bu basınç da büyük tansiyon olarak tanımlanır.
Küçük tansiyon ise, kalp kasının gevşemeye başlamasıyla damarların basınç düzeyi düşer. Bu düşmeyle genişleyen damarlar kana basınç uygulayarak kan akışını devam ettirir. Bu süreçte kan damarlarında az miktarda da olsa basınç bulunmaya devam eder. Bu durumda tıp dilinde küçük tansiyon (diyastolik basınç) olarak adlandırılır.
Genç kesimde ve çocuklarda tansiyon değerleri yüksek olmaz. Düşük olan tansiyon normal kabul edilir. Tansiyon ölçümü elektronik cihazlarla bilekten ya da koldan takılarak ev ortamında da kolaylıkla ölçümü yapılabilir. Sfigmomanometre ile yani tansiyon aleti ile kan basıncı kolaylıkla ölçülebilir.
Normal Tansiyon Değerleri Kaç Olmalı?
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre ideal tansiyon değerleri; büyük tansiyon 120 mmHg’den, küçük tansiyon ise 80 mmHg’den düşük ise ideal seviyeli tansiyon olarak kabul edilir. Ancak bu değerler normal seyreden bir tansiyon hastasına göre idealdir. Tansiyon değerleri sürekli yüksek seyreden hastalarda, bu değerler normal seviyeden birkaç değer yüksek olsa dahi normal kabul edilebilir. Buradan da anlaşılacağı üzere tansiyon değerleri hastalığın seyrine göre kişiden kişiye değişiklik gösterebilir.
Çocuklarda ve gençlerde bu oran daha da düşük seyreder. Ölçüm yapıldığında birkaç değer aşağıda seyredebilir. Ancak bu noktada telaş etmeniz gereken bir durum yoktur. Genç ve çocuklarda düşük değerler normal kabul edilir.
Tansiyonun normal değerleri her bireyde farklılıklar göstermektedir. Örneğin cinsiyet, yaş, yaşam tarzı ve kişisel hastalıklar tansiyon değerleri üzerinde farklılık gösteren unsurlardandır.
Tansiyonu etkileyen dış faktörler de vardır. Sabah düşük olan tansiyon ilerleyen saatlerde iniş çıkışlar gösterebilir. Ayrıca mevsimsel geçişlerde, sıcak ve soğuk değişimlerinde bireylerin tansiyonlarında değişkenlikler görülür. Kendi tansiyonunuzun normal değerlerinin kaç olduğunu belirlemek istiyorsanız bir uzman hekim ile iletişime geçebilirsiniz.
Tansiyon ile alakalı bir diğer hususlardan birisi de ‘yalancı tansiyon’ sorunsalıdır. Gün içerisindeki aktivitelere göre vücutta anlık olarak yüksek tansiyon görülebilir. Çoğumuz bu gibi durumlar ile karşılaştığımızda tansiyon hastası olduğumuzu düşünebiliriz. Bu yanlış bir yaklaşımdır. Çünkü yaşadığımız tansiyon değerleri, yalancı tansiyonun bir aldatmacası olabilir. Peki yaşadığımız durumun yalancı tansiyon olup olmadığını nasıl anlarız? Aslında bu sorunun cevabı oldukça basittir. Doğru tansiyon değerlerimize ulaşmak için 3 defa ölçüm yapmamız gerekir. Çünkü tek seferde yapılan tansiyon ölçümü hatalı değerleri işaret edebilir. 3 defa yaparak ilkinde bulduğumuz değerin sağlamasını yapmış oluruz.
Yüksek Tansiyon Belirtileri Nelerdir?
Tansiyon yüksekliği belli başlı belirtiler ile kendisini hatırlatır. Bu belirtileri dikkate almak gerekir. Çünkü az bilinse de uzman hekimlerce tansiyon, birçok hastalığın öncü belirtisi olarak gösterilir. Aşağıda sıralayacağımız belirtileri de yaşıyorsanız mutlaka bir hekime danışmanız gerekir. Yüksek tansiyon belirtileri şunlardır:
- Boyun bölgesinden başlayan yoğun baş ağrısı
- Yüksek tansiyona bağlı baş dönmesi
- Kulaklarda çınlama
- Yorgunluk ve halsizlik
- Bulanık görme
- Çok sık idrara çıkma
- Nefes alıp vermede sıkıntı
- Çok yüksek seyrinde burun kanaması
Azalmayan bu belirtiler devam ediyorsa mutlaka hekim desteğine ihtiyacınız vardır. Bu en yaygın belirtilerin dikkate alınmaması durumunda daha kötü sonuçlar ortaya çıkabilir. Yüksek tansiyon durumunda beyin kanaması, beyin damarlarında tıkanma, kalp krizi, felç, böbrek yetmezliği gibi istenmeyen sağlık sorunlarını da beraberinde getirebilir.
9.5 Tansiyon Değerleri Normal mi?
Değerlerine göre tansiyonların normal olup olmadığı hep bir tedirginlik hâli yaratır. Standart, normal bir tansiyon değerlerinin yanı sıra düşük tansiyon durumu da yaşanabilir. 9’a 5 tansiyon, düşük seyreden tansiyon hastalarında görülür. Bu değerlerdeki düşüklük sorun olduğu anlamına gelmez. Hekimler tarafınca kabul gören bir seviyedir 9’a 5 tansiyon.
Ancak bu konuda dikkat edilmesi gereken bir husus vardır. Yüksek tansiyon hastalarında anlık böyle bir düşüklük yaşandığı durumlarda sorun yaratabilir. Böyle durumlarda baş dönmesi ve bayılma vakaları görülebilir. Hızlı düşüşler olduğu durumlarda bir hekime danışmak da fayda vardır. Ani düşüşler de yüksek tansiyon kadar zararlı hâle gelebilir. Tansiyon değerleri bu sebeple kişiden kişiye değişiklik gösterir.
Tansiyon Düşüklüğü Sebepleri ve Belirtileri
Düşük seyreden tansiyon durumunda ilk etapta panik yapmamak gerekir. Çünkü gün içerisinde yaşadığımız olaylara göre bazı durumlarda ani düşüşler yaşanabilir. Fakat ani düşüş durumu eğer sürekli seyrediyorsa, yaşanan belirtileri göz ardı etmemek gerekir. Bu sebeple düşük tansiyonun belirtilerini öğrenmekte fayda var. Kişilerde düşük tansiyonun belirtileri şunlardır:
- Baş dönemsi ve sersemlik hâli
- Bulanık göremeye başlama
- Sürekli bir yorgunluk durumu ve buna bağlı konsantrasyon bozukluğu
- Mide bulantısı
- Bayılma
Yukarıda sıraladığımız belirtilerden birkaçını yaşıyorsanız bir hekime danışmanızda fayda vardır. Bu belirtilerin altında yatan sebepleri araştırmak ve ona uygun bir tedavi yöntemi uygulamak gerekir.
Ancak aşırı düşük tansiyon durumunda hastanın hayati riski olabilir. Hasta hızlı nefes alıp vermeye başlıyorsa, nabız hızlanıyorsa hasta da şok durumu yaşanabilir. Bu gibi durumlarda acil tıbbi müdahaleye ihtiyaç duyulur. Zaman kaybetmeden en yakın sağlık kurumuna başvurmak gerekir.
Tansiyon Neden Düşmez? Hava Sıcaklığından Etkilenebilir!
Tansiyonun değişkenliğine sebep olan faktörleri yukarıda detaylı bir şekilde belirttik. Ancak bazı durumlar vardır ki, insanlarda tansiyon dış etkenlere bağlı olarak iniş çıkışlar gösterir. Bu bir sağlık sorunu değil, bünyenin dış etkenlere karşı verdiği bir tepkidir. Özellikle hava sıcaklıkları, tansiyonun belirlenmesinde büyük rol oynar. Çünkü vücudumuzda bulunan sinir sistemi ve hormonlar, sıcaklığa göre tepki veren mikroorganizmalardır. Örneğin aşırı sıcak havada hormon salınımı fazla olur. Bu da haliyle tansiyonu yükseltir.
Diğer yandan hava koşulları genellikle 65 yaş ve üzeri kişileri etkiler. Bu yaş grubu özellikle mevsim geçişlerinde ani tansiyon iniş ve çıkışları yaşar. Kışın 8 derecenin altına düşen bir havada 8 mmHg tansiyon değerleri görülebilir. Aynı şekilde yaz aylarında da 21 derecenin üzerine gören sıcaklıklarda bu tansiyon değeri görülür. Bu hava koşulları sempatik sinir sistemini uyarır ve haliyle tansiyonun artışına neden olur. Böyle anlarda kişiler tansiyon ilaçlarının alım dozunu hekim görüşü alarak biraz daha yükseltebilirler.
Bu içerik de ilginizi çekebilir:Saça Zeytinyağı Sürmek Ne İşe Yarar?