Biseksüellik Nedir? Nasıl Anlaşılır? Tarihte Durum Nasıldı?
Yazıda Neler Var?
Cinsellik, insanın var olduğu günden bu yana yaşamın değişmez unsurlarından biri olarak kalmıştır. Ancak zaman içerisinde gerek kadın olsun gerekse erkek, cinsel tercihlerinde değişimler görülmüş, eğilim konusunda farklı türler çıkmıştır. Biseksüellik bunların arasında en sık tercih edilen eğilim olarak öne çıkıyor. Peki biseksüellik nedir? Kimlere biseksüel denir? İşte cevabı…
Biseksüellik Nedir?
Biseksüelliği şu şekilde tanımlamak mümkün: “Biseksüellik, bir bireyin hem kendi cinsine hem de karşı cinsine cinsel arzu duymasıdır.” Her iki cinse de cinsel dürtü barındıran kişilere ise “biseksüel” denir. Köken olarak 19. yüz yılların ilk çeyreğine dayanan bu kavram, iki manasına gelen ‘bi’ kelimesinin seksüel kelimesi ile birleşmesiyle oluşur.
Günümüzde bilindiği üzere cinsel yönelimle 3 ana başlık altında toplanmıştır. Bunlar;
- Heteroseksüellik
- Homoseksüellik
- Biseksüellik
Diğer eğilimler tek bir cinse karşı bağlılığın oluşması ile ifade edilir. Fakat biseksüellik, diğer yönelim gruplarına göre bu konuda farklılık gösterir. Zira her iki cinse de eşit yönde arzusunun olması gerekmez. Bir tarafa daha fazla cinsel çekim duyabilir. Ancak diğer tarafa az da olsa duyduğu cinsel çekim onu biseksüel kategorisine sokar.
Biseksüel kişiler genellikle cinsel kimliklerini gizleme yolunu seçerler. Özellikle ülkemiz gibi heteroseksist ağırlıklı bir toplumda ayrımcılığa maruz kalmaları, kimlik gizlemelerindeki en önemli etkendir. LGBT dernekleri bu konuda dönem dönem eylemler düzenlese de toplum psikolojisi henüz bu eşiği geçebilmiş değildir.
Biseksüellik, çağımızda oluşan yeni bir cinsel yönelim değildir. Kökenleri çok çok eski dönemlere dayanmaktadır. Geçmiş tarihler incelendiğinde birçok uygarlığın içerisinde biseksüel ilişki kalıntıları bulmak mümkün. Özellikle Roma İmparatorluğu kurulduğun günden çöküşüne kadar biseksüel eğilimli bir cinsel kültüre sahipti. Roma kültüründe soyluların, generallerin hatta imparatorların biseksüel cinsel ilişkiye girdikleri otoriterler tarafından kabul gören bir husustur. Üstelik Roma toplumunda bu tarz bir ilişkiye giren kişiler herhangi bir ayrımcılığa maruz kalmazlardır.
Diğer yandan biseksüel eğilimli kişilerin dünya nüfusundaki oransal yeri merak konusudur. Bu konuda yapılan araştırmalar oldukça sınırlıdır. Çünkü heteroseksüellik ve homoseksüellik dünya toplumlarında daha fazla kültürel yer edindiği için haliyle araştırmalar da bu iki cinsel grup üzerin odaklanıyor. Yine de bu kavram hakkında fikir sahibi olmak için yapılan az sayıdaki araştırmalar yeterli olacaktır. Amerika Birleşik Devletleri Sağlık Bakanlığı 2016 yılında bir araştırmaya imza attı. Bu araştırmaya göre dünya genelinde biseksüel eğilimlere sahip kadın oranı %5,5, bu cinsel eğilime sahip erkek oranı ise 1,8 olarak çıkmıştır. Ayrıca UCLA enstitüsünün 2011 tarihli araştırmasında, Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşayan yetişkin bireylerin %1,8’i kendisini biseksüel olarak tanımlıyor.
Biseksüellik Nasıl Anlaşılır?
Cinsel hayatın önemli bir yere sahip olduğu toplumumuzda en sık sorulardan birisi de “biseksüel miyim?” sorunsalıdır. Özellikle bir kısım insan biseksüelliğin bir hastalık olduğunu düşündüğünden kendilerinde de böyle bir hastalığın olup olmadığını merak ediyor. Öncelikle bu hatalı bir düşüncedir. Çünkü biseksüellik bir hastalık değil, aksine cinsel bir tercihtir.
“Biseksüel miyim?” sorusundan önce bireylerin cinsel yönelimlerini doğru analiz etmesi gerekir. Günümüzde biseksüelliği belirleyen bir test ya da uygulama yoktur. Bu tamamen bireyin kendi kendine yaptığı sorgulamalar neticesinde erişebileceği bir konudur. Biseksüelliği tanımlamanın en basit yollarından birisi, karşı cinsine ilgi duyup cinsel hayatını bu doğrultuda devam ettirirken, zaman içerisinde kendi hemcinslerine de ilgi duymaya başlanmasıdır. Eğer bir birey böyle bir yönelim içerisindeyse, biseksüelliğe adım attığını söyleyebiliriz.
Diğer yandan biseksüellik panseksüel olarak da ifade edilmektedir. Fakat panseksüller bazı noktalarda biseksüellerden ayrılmaktadır. Gelin hep birlikte panseksüel konusuna bir göz atalım.
Biseksüel ile Panseksüel Arasındaki Fark Nedir?
Bilindiği üzere biseksüeller hem erkek hem de kadınlara karşı cinsel istek duyan kişilerdir. Panseksüel tanım itibariyle buna benzese de bazı noktalarda farklılıklar gösterir. Öncelikle panseksüellik, “hiçbir cinsiyet ayrımı yapmaksızın cinsel arzu duyan ve duygusal yönden her türlü cinsiyeti tercih edebilen bir ilişki kavramıdır.” Bu kavramın özelliklerine sahip kişilere ise panseksüel denmektedir. Kelime kökeni itibariyle Yunan mitolojisinde geçen ve cinsel becerileriyle ün salmış ‘Pan’ tanrısının seksüel kelimesi ile birleşmesi sonucu oluşmuştur.
Panseksüellerin her türlü cinse karşı dürtü sahibi olduğunu daha önce belirtmiştik. Bunu biraz daha detaylandırmakta fayda var. Panseksüeller erkek ve kadının yanında trans kadın, trans erkek ve interseks gibi eğilimlere de sahiptir. Ayrıca bu eğilimle cinsel ilişki türünden olabileceği gibi aynı zamanda da duygusal yönden de sağlanabilir.
Biseksüel Bayrağı
Biseksüeller toplumlarda yaşadıkları ayrımcılıkların önüne geçmek için birçok faaliyet yürütmektedir. Özellikle görünürlüklerinin artmasını sağlayarak bulundukları toplumun birer parçası olduklarını kabul ettirmek isterler. Bu kapsamda 5 Aralık 1998 senesinde ilk kez biseksüel bayrağı açıldı. Bu bayrağın tasarımını ise Micheal Page üstlendi. Tasarım olarak yatay konumlandırılmış pembe mavi ve bunların karışımını temsil eden mor renklerden oluşmaktadır. Her bir renk kendi içerisinde bir anlama sahiptir. Biseksüel bayrağındaki renklerin anlamaları ise şunlardır:
- Pembe: En üst kısımda yer alan renktir. Homoseksüel ilişkinin temsilini sağlar.
- Mavi: En alt kısımda yer alan renktir. Bireylerin karşı cinse duyduğu heteroseksüel ilgiyi temsil etmektedir.
- Mor: Bilindiği üzere mor renk, pembe ve mavi rengin birleşimiyle elde edilir. Yani bu harmanlama biseksüel ilişkinin dışavurumudur.
Global düzeyde yaygın kullanımı kabul görse de dini kültürlerin katı olduğu toplumlarda bu bayrağın kullanımı yasaktır. Hatta çoğu zaman idam ile cezalandırılmaktadır.
Biseksüel Terminolojisi
Biseksüel kimliğin en önemli unsuru olarak ‘kendi algılama’ gösterilir. Bu cinsel eğilime sahip kişi sayısı hayli fazla olmasına rağmen büyük bir kısmı bunu kabul etmez. Ancak yönelim ile cinsel kimlik bir bütündür. Yani yönelimi biseksüel olan bir bireyin cinsel kimliği de biseksüeldir.
Bir bireyin kendisini biseksüel olarak tanımlaması için muhakkak ki, kendi ve karşı cinsi ile cinsel birliktelik yaşamış olması gerekmez. Bu çok sık görülen bir yanılgıdır. Günümüz toplumlarında birçok biseksüel birey yaşamları boyunca herhangi bir kendi cinsi ile ilişki kurmamıştır. Uzmanların da belirttiği üzere cinsel çekim, illaki bunu eyleme dökmek değildir. Kendilerini biseksüel bir birey olarak görmeleri için iç dünyalarında böyle bir eğilime sahip olmaları da yeterli sayılır. Ayrıca bireyler kendi cinslerine karşı arzular besleseler de hayatlarının bazı dönemlerinde monogram bir cinsel hayat yaşayabilirler. Yine bu durum da onların gerçek cinsel kimliklerini yok saymaz.
Diğer yandan görünüm itibariyle biseksüelleri belli bir kalıba koymak mümkün değildir. Yapılan araştırmalarda biseksüellerin geyler gibi belli bir karakteristik özelliklere sahip olmadığı görülmüştür. Diyebiliriz ki dış görünüşe bakarak bir bireyin biseksüel olup olmadığını anlamak hayli güçtür. Zira biseksüellik daha çok cinsel arzuların tatmini prensibine dayalı bir yönelimdir.