Yazıda Neler Var?
İnsan, sağlığının tesisi ve yaşamsal fonksiyonlarının sağlaması için birtakım vitaminleri belli oranlarda alması gerekir. Bu vitaminler suda ve yağda çözülme özelliğine sahip olarak 2 farklı şekilde sınıflandırılır. Tam da bu noktada B12, suda çözülen ve yaşamsal fonksiyonların düzgün çalışması için olmazsa olmaz bir vitamin olarak karşımıza çıkıyor. Bu yazımızda uzmanların görüşlerine yer vererek B12’nin faydalarını ve eksik alım olduğunda yaşanabilecek fonksiyonel sorunları ele aldık.
B12 Vitamininin Faydaları
B12’nin insan sağlığındaki yeri tüm hekimlerce kabul gören bir durumdur. Günlük olarak belli miktarlarda B12 alımı çok önemlidir. Çünkü B12 vitamininin vücutta çok önemli görevleri vardır.
- Vücutta sinir tahribatının önüne geçer.
- Vücut hücrelerinin oluşumunu sağlar ve kendini yenileyerek uzun süreli hücre yaşamasına etki eder.
- Sinir sistemindeki sinir uçlarının gelişim sürecini kolaylaştırır.
- Vücudunda yeteri kadar kişilerde hafıza güçlenmesine ve öğrenme işinin kolaylaşmasını sağlar.
- En önemli özelliklerinden bir tanesi de kalp ve damar hastalıklarına karşı koruyucu bir yapıya sahip olmasıdır. Kişinin felç ya da tansiyon gibi rahatsızlıklar yaşama riskini minimum seviyelere düşürür.
Sağlıklı vücut, hücre yapısının verimliliği ile orantılıdır. Saç, cilt ve tırnak gibi vücut bileşenlerinin sağlıklı olması ancak yeni hücreler sayesinde mümkün olabilir. Bu sebeple B12 kullanımı oldukça önemlidir. Hatta bunun için hayatidir dersek yanılmış olmayız.
Ayrıca bireylerin yaşam kalitesine de doğrudan etki eden bir vitamin olarak ön plana çıkıyor. Hücre yapısını iyileştirme özelliği ile bireylerin gün içerisinde halsizlik, yorgunluk, bitkinlik gibi olumsuz etkileri yaşamasını önlüyor. Ve tabii vücuda enerji verici bir yapıya da sahiptir. Enerjinin artmasıyla birlikte yeme isteği de azalmaktadır. Bu da fit ve sağlıklı bir vücuda erişmek için önemli bir noktadır.
B12 Hangi Yiyeceklerde Bulunur?
B12 vitamini, ne yazık ki vücut tarafından üretilen bir vitamin değildir. Bu vitamini dışarıdan takviye olarak almamız gerekir. Hal böyle olunca bu değerli vitaminleri hangi besinler vasıtasıyla alınacağı sorunsalı doğuyor. Aslında farkında olmasak da gündelik yaşamda tükettiğimiz birçok besinin içerisinde B12 vitamini var. Sadece hangilerinde olduğu hakkında bilgi eksikliği var.
Uzmanlar, günlük olarak en az 24 miligram seviyesinde B12 vitamini almamız gerektiğini söyler. Sağlıklı bir insanın vücudunda ortalama 150 pg/ml civarında B12 vitamini bulunur. Bu seviye dönemsel olarak artabilir de düşebilir de, fakat bu ortalamanın devamlı olarak sağlanması önemlidir. Risk sınırı 80 pg/ml olarak belirlenmiştir. Bu değerin altına düşüldüğü taktirde kişi B12 vitamini eksikliği yaşıyor demektir. Peki B12 vitamini hangi besinlerde vardır? İşte cevabı…
B12 vitaminleri genellik hayvansal gıdaların içeriğinde bulunmaktadır. Kırmızı et, balık, beyaz et, karaciğer, böbrek sakatatı, karides, midye, süt, yoğurt, yumurta ve peynir B12 vitamininin en yüksek değerde bulunduğu ürünlerin başında gelmektedir. Ayrıca B12 vitamini mayalı soya ürünlerinde de zengin miktarda bulunur.
Toplum genelindeki yanlış kanılardan birisi de B12 vitaminin sebze ve meyvelerde bulunduğu konusudur. Bu hatalı bir bilgidir. Çünkü sebze ve meyvede hiç B12 vitamini bulunmaz. Bu ürünler başka vitamin türlerini bünyesinde barındırır ve tüketilmesi tıpkı hayvansal gıdalarda olduğu gibi hayli önemlidir.
Bir diğer önemli husus da hayvansal gıdaları tüketirken hangi uygulamalara başvurduğumuzdur. Çünkü tüketim şeklimiz alacağımız B12 vitamininin değerlerini belirlemektedir. Öncelikle pişirme süresine değinelim. Gıdaları tüketmeden önce pişirme sürelerine dikkat etmeliyiz. Uzun süreli yapılan pişirmeler o gıdadaki vitamin değerinin düşmesine, haliyle bizim de daha az vitamin almamıza sebep oluyor. Uzmanlar bizlerin pişirme sürelerini olabildiğince kısa tutmamızı öneriyor. Ayrıca et ve et ürünlerinin suda haşlandıktan sonra bu suyun dökülmesi, B12 değerlerinde düşüşe sebep oluyor. Mümkün olduğunca eti haşladığımız su ile birlikte tüketmeliyiz.
Yakın dönemde tüketim faktörlerinin B12 vitaminine etkisi araştırma konusu oldu. Yapılan bu araştırmaya göre bir et ızgarada pişirilirse B12’nin değerlerinde %30 azalma oluyor. Yine aynı araştırmanın sonuçlarına göre buhar yöntemiyle pişirilen bir etteki değeri, %10 oranında düşüyor. Bu sonuçlar gösteriyor ki sağlıklı beslenmek için pişirme ve tüketme yöntemlerimize dikkat etmeliyiz.
B12 Eksikliğinin Belirtileri Nelerdir?
Günümüzde B12 eksikliğinin belirtileri sıkça merak edilen konulardan birisidir. Bu haklı ve üzerinde durulması gereken bir merak konusudur. Çünkü vücutta yeteri kadar B12 vitamini bulunmaz ise büyük sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu vitaminin eksik olmasının sebebi, eksik gıda tüketimi, bağırsak sistemindeki rahatsızlıklardan dolayı gıdaların yeteri kadar sindirilememesi ve uzun süreli kullanılan ilcaların yarattığı yan etikler olarak gösterilir.
B12 vitamini eksikliği çeken vücutlarda belirtiler anında görülmeyebilir. Çünkü vücutta zaten depolanmış bir miktar B12 vitamini vardır. Bu stok vitamin tükendiğinde asıl belirtiler kendini belli etmeye başlar.
- El, kol, bacak gibi vücut bileşenlerinde halsizlik hissi başlar. İlerleyen safhalarda ise bu durum yerini uyuşmalara bırakır.
- Eğer bebek ya da çocuklarda bu vitaminin eksikliği varsa gelişimlerinde yavaşlama gözlemlenir.
- Kansızlık ve sinir sisteminde yıpranma, B12’nin eksikliğini çeken bireylerde en sık görülen belirtilerden bazılarıdır.
- Bazı kişilerde yürümekte zorlanma ve denge kaybı gibi olumsuz sonuçlar görülebilmektedir.
- Dilde şişme ve kabarma görülebilir.
- Bu eksikliği yaşayan kişilerin sindirim sistemlerinde zayıflama görüldüğü için devamlı olarak ishal sorunu yaşanır.
- Eklemlerde ağrı başlar.
Bu vitaminin eksikliği yaşayan bir bireyde yaşam kalitesini belirleyen faaliyetlerinde de sorunlar ortaya çıkmaktadır. Unutkanlık ve hafıza kaybının artması bu sorunların bir göstergesidir. Eğer yukarıda belirttiğimiz belirtilerinden herhangi birini yaşıyorsanız, hiç vakit kaybetmeden mutlaka bir doktora görünmelisiniz. Çünkü geç teşhislerin sonuçları ne yazık ki daha ağır olmaktadır.
B12 Eksikliği En Çok Kimlerde Görülür?
B12 vitamin eksikliğinin görülme hızı, son yıllarda geçmişe oranla hayli artmış durumda. Özellikle 65 yaş üstü kesim bu konuda en büyük risk grubunu oluşturuyor. Yapılan araştırmalara göre 65 yaş üzerindeki bireylerde görülme oranı %3 ila %42 arasındadır. Bu sebeple 65 yaş üzerindeki bireyler muhakkak bir hekime tahlil yaptırmalı ve doktorun önereceği takviye ilaçlarını kullanmalıdır.
Eksikliğinin dünya genelinde yükselmesinin sebeplerinden birisi de son yıllarda ‘vegan’ kültürünün toplumlarda artmasıdır. Bilindiği üzere veganlar yaşamlarının hiçbir evresinde hayvansal gıda tüketimine başvurmuyorlar. Sadece sebze ve meyve ile beslenen bu kişilerde B12’nin eksikliği kaçınılmaz oluyor. Fakat bu kişilerin eksikliği çekmemesi için üretilmiş birçok tedavi yöntemi mevcut. Bunlardan en önemlisi de vitamin takviye hapları.
Yetersiz beslenmenin yanında alkol tüketiminde aşırıya kaçılması, B12 eksikliğini tetikleyen unsurlardan bir tanesidir. Alkolün içerisinde bulunan maddeler karaciğeri yorar. Bu da alınan gıdalardan kaliteli vitamin emilmesini engeller. Bu sebeple alkol tüketiminin belli bir seviyede tutulması, bireylerin sağlığı için oldukça önemlidir.
Son olarak B12’nin yeteri kadar alınmasına özen gösterilmesi gereklidir. Gündelik yaşamımızın temposundan çoğu zaman bu vitamini aksatmak durumunda kalabiliyoruz. İleride büyük sağlık sorunları yaşamamak için doğru beslenmeye özen gösterilmelidir.
Bu içerik de ilginizi çekebilir: Acilen Başlamanız Gereken En İyi 7 Sitcom
