Yazıda Neler Var?
Probiyotikler, insan bağırsağında yaşayan ve tüm vücuda fayda sağlayan bakterilerdir. Fermente gıdalarda ve takviyelerde bulunurlar. Prebiyotik ise probiyotiklerin bağırsaklarda hayatta kalması ve gelişmesi için ihtiyaç duyduğu özel bitki besinleridir. Prebiyotikler fasulye, yapraklı sebzeler, tahıllar ve yulaf gibi gıdalarda bulunabilir.
Yol boyunca bir yerde, probiyotik dediğimiz sevimli küçük bakteriler, bağırsaklarımızdaki fazla lifle yaşayabileceklerini keşfettiler.
Probiyotikler bize o kadar çok sağlık faydası sağlar ki onlarsız yaşayamayız, en azından sağlıklı bir şekilde! Hem probiyotikler hem de prebiyotikler sağlıklı bir vücut ve zihin için olmazsa olmazlardır. Bağırsakların en iyi şekilde çalışmasını sağlamak için her birinin doğru dengelenmesine ihtiyaç duyarız.
Bağırsak Bakterileri Neden ve Nasıl Faydalıdır?
Bağırsak bakterileri, insan sağlığı için hayati öneme sahip birkaç yönden gereklidir. Rahim içinde bağırsak formunuzun düzgün bir şekilde oluşmasına yardımcı olmak için ayrılmazlar. Mikropsuz hayvanlar üzerinde çalışan bilim adamları, bozuk bağırsaklar geliştirdiklerini ve bakteriyel yan ürünlerin lenfoid organ gelişimini yönlendirdiğini kaydetmiştir.
Bağırsak bakterileri, bağırsak duvarlarındaki bariyerleri koruyarak uygun bağırsak işlevine yardımcı olur. Ayrıca, zararlı patojenlere, virüslere ve mantarlara karşı vücudun bağışıklık tepkisinde yaşamınız boyunca önemli bir rol oynarlar.
Bağırsaktaki faydalı bakteriler bağışıklık sistemi ile etkileşime girer ve hatta işlevini yönlendirir.
Bifidobacterium infantis ve Faecalibacterium prausnitzii, düzenleyici hücreleri, bir anti-inflamatuar sitokin (bağışıklık sistemine sinyal gönderen bir protein) olan interlökin üretmek için indükleyebilir.
Diğer faydalı bakteriler, bağışıklık sistemini patojenlerle başa çıkmaya hazırlayan düşük dereceli bir inflamatuar etkiyle sonuçlanan t-yardımcı hücrelerin gelişimini destekleyebilir. Ayrıca çevresel toksinleri yiyen veya öldüren proteinler oluşturan sitoprotektif genlerin ekspresyonunu da düzenleyebilirler.
Yararlı bakterilerimizin bizi korumaya yardımcı olduğu yaygın mantarlardan biri candida albicans’tır. Candida aşırı büyüdüğünde hayatı tehdit edici olabilir. Sağlıklı bir mikrobiyom, elbette, bağışıklık sistemine yardımcı olarak ve mantarların büyümelerini ve kolonizasyonlarını baskılayan bağırsak duvarlarına yapışma yeteneğini sınırlayarak bunun olmasını engeller.
Mikrobiyota değiştiğinde, sayıca sınırlı olduğunda veya bağışıklık sistemi baskılandığında, candida veya maruz kaldığımız diğer virüs veya mantarlar işi devralabilir. Bu nedenle bir dizi antibiyotik tedavisinden sonra probiyotik ve prebiyotik almak çok önemlidir.
Bunlar, bağırsak bakterilerinin sistemimizle etkileşime girmesinin başlıca yollarından sadece birkaçı…
Yiyecekler Bağırsak Mikrobiyotasını Nasıl Etkiler?
Beslenmenin sağlık üzerinde büyük etkisi vardır. Yedikleriniz, sizin ve bağırsak bakterilerinizin ihtiyaç duyduğu temiz enerjiyle sizi besler veya sizi hayati besinlerden yoksun bırakır, iltihaplanmayı tetikler ve sizi yavaşlatır.
Kısa zincirli karbonhidratlar, şekerler ve yağlarla dolu sağlıksız yiyeceklerin aksine, probiyotikler ve prebiyotikler açısından zengin besleyici yiyecekler yemek, bağırsak sağlığınızı önemli ölçüde iyileştirecektir.
Sisteminizdeki probiyotikleri besleyici gıda ve prebiyotiklerle destekleyerek ve zararlı bakterileri şekerden yoksun, aç bırakarak, patojenleri uzaklaştırabilir ve bağırsak mikrobiyotanızı doğal uyum durumuna geri getirebilirsiniz.
Araştırmalar, insan vücudunda bağırsaklara faydalı Bacteroidetes’in bağırsaklara zararlı Firmicutes’e oranı 1: 1 olduğunda, bir kişinin kilo verme olasılığının daha yüksek olduğunu ve kronik hastalığa sahip olma olasılığının daha düşük olduğunu gösteriyor.
Beslenme şekli yüksek miktarda yağ ve şeker içerdiğinde, bunun tersi gerçekleşir ve bağırsaklara zararlı bakteriler artar. Bu bakteriler, yiyeceklerden daha fazla miktarda enerji toplama ve bağırsaktaki şeker ve yağ açısından zengin ortamdan yararlanma yeteneğine sahip olan bakterilerdir.
Yüksek yağlı beslenme ayrıca bağışıklık sistemini zorlayan ve vücutta düşük dereceli kronik iltihaplanmaya neden olan bağırsak duvarının geçirgenliğini artırır. Bu da Crohn hastalığına, irritabl bağırsak sendromuna ve diyabet, lupus ve multipl skleroz gibi potansiyel olarak diğer otoimmün hastalıklara yol açabilir.
Prebiyotik Nedir, Faydaları Nelerdir? Prebiyotik İçeren Besinler Nelerdir?
Prebiyotik içeriği yüksek gıdalar arasında birçok farklı kök sebze, gövde ve yeşillik, meyve, kepekli tahıllar, tohumlar ve baklagiller bulunur.
En yaygın ve popüler kaynaklar şunlardır:
- Hindiba kökü kahvesi
- Muz
- Elmalar
- Fasulyeler
- Soğanlar
- Yulaf
Prebiyotiklerin ana işlevi probiyotikleri desteklemek ve beslemektir, ancak bunların vücudumuz üzerinde birçok ayrı etkisi de vardır. Faydalarından sadece birkaçını listelemek gerekirse;
- Bağırsak duvarı sağlığını iyileştirir
- Düzenli bağırsak işlevini destekler
- Beyni besler
- Kolesterolü düşürmeye yardımcı olur
- Kalsiyum emilimini artırır
- Kan şekeri seviyelerini düzenler
- Kilo vermeye yardımcı olur
Prebiyotik Takviyesi Almalı mıyız?
Beslenmedeki prebiyotik kaynaklarına ek olarak bir prebiyotik takviyesi almak, özellikle bağırsak floranızı yeniden oluşturmaya çalışıyorsanız çok faydalı olabilir.
Her gün önerilen lif miktarını karşılamakta zorlanıyorsanız, prebiyotik takviyesi almak yardımcı olabilir.
Prebiyotikler bazı alışılmadık gıda kaynaklarında bulunduğundan, sadece beslenme yoluyla yeterli lif elde etmek zor olabilir. Temel olarak ne kadar çok prebiyotik varsa, probiyotik bakterileri aktive etme ve sağlıklı bir bağırsak elde etme şansınız o kadar artar.
Prebiyotikler, sağlığa giden yolda ve sağlıklı bir yaşam tarzını sürdürmenin bir parçası olarak oldukça faydalıdır. Diyetinizde yeterli miktarda prebiyotik olmadan sağlıklı bir mikrobiyomu koruyamazsınız. Bu nedenle, özellikle prebiyotik içeren gıda türlerini sevmiyorsanız, yola ek bir prebiyotik ile devam etmeniz önerilir.
Probiyotik Nedir, Faydaları Nelerdir? Probiyotik İçeren Besinler Nelerdir?
Canlı probiyotikler, başta lahana turşusu, kimchi, kefir ve yoğurt olmak üzere birçok fermente gıdada bulunur. Diğer kaynaklar arasında peynir, ayran, miso, tempeh, turşu ve kombucha bulunur. Tabii ki, gerekli miktarı tüketmenin en kolay ve en güvenilir yolu, ek bir probiyotik almaktır.
Probiyotik takviyesi almak, sağlıklı bir bağırsak mikrobiyomunun yenilenmesine ve korunmasına yardımcı olur. Yani aslında tüm sistemimizi dengede tutar ve vücuttaki kritik işlevleri desteklerler.
- İlk yıllarında probiyotik alan çocukların alerji riski %40 düşüyor ve bağışıklık sistemleri güçleniyor.
- Gençlerde, cildi ve ruh halini iyileştiriyor.
- Yetişkinlerde, kilo vermeye, stresi azaltmaya ve irritabl bağırsak sendromu semptomlarını yönetmeye yarıyor.
- Kadınların vajinal floralarını iyileştiriyor ve enfeksiyonları önlüyor.
- Hamile kalmaya çalışan kadınların doğurganlığı artırıyor ve hamilelik sürecinin daha kolay geçmesine yardımcı oluyor.
- Doğumdan sonra alınan probiyotikler, güçlü bir bağışıklık sisteminin anne sütüyle bebeğe geçmesini destekliyor.
- Tüm insanlar stres yaşar, ancak erkekler özellikle strese bağlı kalp hastalığı riski altındadır. Probiyotikler uyku kalitesini artırır, serotonin üretimine yardımcı olur ve strese karşı savunma sağlar. Ayrıca prostat sağlığını desteklerler ve testosteron seviyelerini yükseltebilirler.
- Devam eden araştırmalar, probiyotiklerin parkinson hastalığını önlemeye yardımcı olabileceğini ve sızdıran bir bağırsağı iyileştirmenin demansa yol açan beyin iltihabını önleyebileceğini de öne sürüyor.
Bu içerik de ilginizi çekebilir: Enfiye Nedir? Ne İşe Yarar? Faydaları Nelerdir ve Nasıl Kullanılır?
