Partnerinizin size yalan söyleyip söylemediğini mi merak ediyorsunuz? Western Illinois Üniversitesi Hukuk Uygulama ve Adalet İdaresi (LEJA) Departmanı’nda profesör olan ve aynı zamanda FBI için emekli bir davranış analisti olan Jack Schafer’ın Psychology Today‘de yayınlanan yakın tarihli bir makalesine göre, size yalan söyleyen birini yakalamanın basit yolları var… Evinizin konforunda bir polygraph testine (yalan makinesi) en yakın şeyi yapmak ister misiniz?
Tüm insanların vücutları farklıdır, işte bu yüzden Schafer, tıpkı bir yalan makinesi yalan dedektörü testinde yapıldığı gibi, bu özel testin çalışması için bir temel oluşturmanız gerektiğini söylüyor. Bir aldatmacaya karşı gerçeğin neye benzediğini belirlemeye yardımcı olmak için normal koşullar altında özelliklerini gözlemleyerek işe başlamalısınız.
Partneriniz gerçeklerden yoksun bir hikaye veya mantıklı açıklama formüle etmeye çalışırken, beyni bunu farklı şekilde işler. Ne de olsa, iki karşıt fikri aynı anda akılda tutmak, sonra birini ifade ederken diğerini bastırmak zihinsel bir egzersizdir.
Tabii ki, bazı insanlar yalan söylemekte diğerlerinden daha iyidir ve araştırmalar insanların bu konuda çaba sarf ederek daha da iyi olabileceğini gösterir. Frontiers in Psychology dergisinde yayınlanan bir makaleye göre, yalan söylemenin pratik yaparak daha otomatik hale gelip gelemeyeceğini görmek bir araştırma yapıldı. Deneklere, bir dizi soruyu ya doğru ya da aldatıcı bir şekilde, olabildiğince çabuk yanıtlamaları talimatı verildi. Ardından, yanıtlarını hızlandırmaları ve yalanlarında daha az hata yapmaları istendi. Araştırmacılar, insanların pratik yaparak gerçekten daha verimli yalancılar olduklarını ve bunun daha az bilişsel çaba gerektirdiğini keşfetti. Başka bir deyişle, partneriniz yalan söyleme konusunda deneyimliyse, fiziksel yansımalarıyla bunu belirlemek daha zor olacaktır.
Elbette ilişkiniz karşılıklı saygı ve güven üzerine kuruluysa, ipuçlarına gerek kalmaz! Bunun yerine, endişeleriniz hakkında açıkça konuşabilirsiniz…
Yine de hangi fiziksel belirtilerin size bir partnerin yalan söylediğine dair ipuçları verebileceğini merak ediyorsanız, uzmanlar, bir aldatmacayı tespit etmek için nelere dikkat etmeniz gerektiğini şöyle sıralıyor:
- Stres belirtileri gösterirler.
Çoğu insan için, özellikle de genel olarak dürüstlüğe değer verenler için, büyük yalanlar söylemek fiziksel olarak daha zorlayıcıdır. Partnerinizde stres belirtileri fark ederseniz ve gerçekler birbirini tutmuyorsa, onun aldatmacasını tespit etmiş olabilirsiniz.
30 yılı aşkın deneyim sahibi olan davranış analizi sorgulayıcısı Roger Strecker, Sr., kısa süre önce NBC News’e şunları söyledi: “Limbik ve bazal gangliyon sistemleri, insan beyninin stresin işlenmesini ve insanların sergilediği görünür sözsüz aldatma özelliklerini kontrol eden iki kritik bileşenidir. ” Bu, nefes alma, terleme, yüze dokunma, kıpırdanma veya temel davranıştan farklı olan herhangi bir şeydeki değişiklikleri içerebilir.
- Çok fazla veya çok az bilgi sağlarlar.
İnsanların yalan söylerken ayrıntıları gözden kaçırması yaygındır. Sonuçta, ne kadar ayrıntıya girerseniz, daha sonra o kadar çok sorgulanabilirsiniz.
Ancak uzmanlar, yalancıların görünüşte güvenle dikkatlerini dağıtmak için fazla paylaşımda bulunmalarının da yaygın olduğunu söylüyor. Davranışçı bir analist olan Lillian Glass, “Birisi konuşmaya devam ettiğinde ve size çok fazla bilgi verdiğinde -istenmeyen bilgiler ve özellikle fazla ayrıntı – size doğruyu söylememe olasılığı çok yüksektir.”
Ve beden dili uzmanı Business Insider’a açıklıyor: “Yalancılar genellikle çok konuşurlar çünkü tüm konuşmalarına ve açık sözlülüklerine rağmen diğerlerinin onlara inanacağını umarlar.”
- Birdenbire hareketsiz kalırlar.
Rahatsız edici bir yalan söylemek vücutta her türlü alarmı tetikler. Bazı insanların hikayelerini uydururken ürkütücü bir şekilde hareketsiz kalarak tepki verdikleri bildiriliyor.
Glass, “Bu, vücut pozisyon alıp olası yüzleşmeye hazırlanırken, ‘uçuş’ tepkisinden ziyade ilkel nörolojik ‘kavga’nın bir işareti olabilir” diyor, “Hareketten yoksun katı, katatonik bir duruş gözlemlerseniz, bu genellikle bir şeylerin yolunda gitmediğine dair büyük bir uyarı işaretidir.”
- Yalnızca konuştuktan sonra el jestleri yaparlar.
Bazı insanlar yalan söylerken istemeden el hareketlerini durdurur.
FBI üyeleriyle aldatma eğitim programlarına katılan bir beden dili uzmanı olan Traci Brown, Time’a şunları söyledi: “Zihin, hikayeyi uydurmak, bunlara inanılıp inanılmadığını anlamak ve eklemeler yapmak da dahil olmak üzere çok fazla şeyle meşgul oluyor. Yani normal olarak bir ifadeden hemen önce gerçekleştirilebilecek bu tür jestler, ifadeden sonraya erteleniyor.”
Bu içerik de ilginizi çekebilir: 7 Farklı Öpücük Çeşidi ve Anlamları: Her Öpücük Aynı Değildir!
